وابستگی کودک و اضطراب جدایی یعنی چه؟
وابستگی کودک به مادر، یکی از شکایت های والدین خصوصا پدرها در جلسات مشاوره می باشد.
چه عواملی باعث این وابستگی می شود و چه اثراتی در دوران بلوغ او می گذارد؟ موضوع این مقاله است.
اولین وابستگی کودک به مادر که از طریق بند ناف ایجاد شده بعد از تولد کودک قطع می شود.
اما اغلب والدین خصوصا مادرها به دلیل نیازهای عاطفی خودشان، خواسته یا نا خواسته ،بند ناف های دیگری برای کودک خود ایجاد می کنند که تبدیل به وابستگی عاطفی او می شود .
این وابستگی در بین 18 ماهگی تا 3 سالگی اگر اصلاح نشود تبدیل به چسبندگی عاطفی در کودک شده و منجر به اضطراب جدایی در او می گردد.
وابستگی کودک چگونه تبدیل به چسبندگی عاطفی می شود؟
اغلب مادرانی که نیاز عاطفی اشان از سمت همسر ارضا نمی شود، تمام وقت و انرژی خود را معطوف به سرویس دهی به کودک می کنند.
این مادر ها به خیال خود با انجام کلیه ی کارها ی کودک، حتی ساده ترین کارهایی که خودش می تواند انجام دهد مثلا غذا خوردن، پوشیدن کف یا لباس و… ظرف عاطفی خودشان را پر می کنند.
غافل از اینکه نا خودآگاه کدهایی را درذهن کودکشان فعال می کنند که او را وابسته می کند و گاهی تا دوران بلوغ او ادامه می یابد.
آیا وابستگی موجب اضطراب جدایی در کودک می شود؟
یکی از شایعترین اختلالاتی که سلامتی کودک را مورد تهدید قرار میدهد، اضطراب جدایی است.
اضطراب جدایی، نشانهای از ترس کودک از جدا شدن مادر، پدر یا پرستار است و زمانی اتفاق می افتد که یکی از این سه نفر از کودک جدا شده یا این تصور در او ایجاد می شود که از آنها جدا خواهد شد .
این نوع اضطراب از 18ماهگی تا سهسالگی امری طبیعی است.که بخشی از رشد طبیعی فرد محسوب میشود. اما اگر بنا به هر دلیلی اگر این اضطراب ادامه پیدا کند و به صورت نگرانی دایمی نسبت به والد یا فردی که کودک به شدت به آن وابسته است تبدیل شود، از آن با نام اختلال اضطراب جدایی نام میبرند.
این مقاله را هم بخوانید
خواب شبانه و رابطه آن با شادمانی کودک
آمارها حاکی از آن است که چهار تا پنج درصد کودکان از این اختلال رنج میبرند که در صورت عدم اصلاح آن میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد.
روانشناسان، خانوادههای تکوالدی، محیط پر از استرس، مشکلات خانوادگی و نقل مکان را از جمله علل شایع بروز اختلال اضطراب جدایی در کودکان میدانند.
علل اصلی اختلال اضطراب جدایی در کودکان چیست؟
اگر دلیل این اضطراب بیولوژیکی و ژنتیکی نباشد علت آن را باید در رفتار های والدین جستجو کرد.
خانوادههای تک فرزند به دلیل وابستگی های خودشان، مدام کودک را در چتر حمایتی خود قرار می دهند. کودک وابسته، از دوری والدین می ترسد و مضطرب می شود.
دلیل دیگر استرس در خانواده است.
والدینی که دائما در حال تنش با یکدیگربوده و مدام در حال درگیری و جنگ و دعوا هستند و در میان درگیری های خود از کلمات تهدید آمیز مانند:
از این خانه می روم ، خودم را از دست تو می کشم، با این کارهایت من را دیوانه می کنی و…
براضطراب جدایی کودک تاثیر زیادی می گذارند.
ادراک کودک با بزرگسالان متفاوت است و اینگونه فکر می کند که هر چه بزرگسالان می گویند به آن عمل می کنند.
این مقاله نکات بیشتری درباره ترس به شما خواهد گفت آن را بخوانید
ترس کودک ( بایدها و نبایدها)
کودکی که وابسته به یکی یا هر دو والد خود باشد، ترس از دست دادن هر کدام از آنها در او اختلال اضطراب جدایی به وجود می آورد. این اضطراب در بزرگسالی منجر به بیماری های روحی و روانی در فرد می شود.
در چه مواردی وابستگی و اضطراب جدایی کودک نگران کننده است؟
اگر دلواپسی و اضطراب کودک از دوری والدین پس از 3 سالگی ادامه یابد باید در مورد آن کاری انجام داد. یکی از بهترین روش های مداخله در درمان این اختلال دور کردن تدریجی کودک از والدین می باشد.
مهد کودک و مراکز نگهداری دسته جمعی کودکان که فضایی شاد داشته باشد، بهترین گزینه می باشد.
البته کودک در ابتدای ورود به هر یک از این مکان ها، مقاومت کرده والدینش را با التماس کردن وگریه نگران خواهد کرد.
که البته این رفتار تا حد زیادی طبیعی است. اما اگر با گذشت زمان این رفتار ادامه پیدا کرد غیر عادی بوده و بهتر است والدین با یک روان درمانگر مشورت نمایند.
این مقاله را هم از دست ندهید
دلیل وابستگی غیرطبیعی کودکان به والدین
یک توصیه برای جلوگیری از این اختلال
کودکان به همان اندازه که نیاز به توجه و امنیت دارند به استقلال نیز نیازمندند.
کارشناسان بر این باورند که برای این پیشگیری ازاین اختلال، بهتر است که کودک از شش ماهگی به صورت مقطعی، به یک مراقب دیگر سپرده شود.
با این عمل کودک دو رفتار را می آموزد:
-
تجربه جدایی از والدین
-
اعتماد به دیگران
این آموزشی است که کودک باید در پایان یک سالگی ببیند. زمانی که پدر و مادر احساس کنند کودکشان دچار اضطراب جدایی شده بهتر است او را به یک مهد مطمئن بفرستند.
مراقب کودکی کودکمان باشیم
نویسنده : فریبا اباذری