چگونه بدون ایجاد ترس، به احساسات کودک احترام بگذاریم
وقتی کودکان به طور مکرر دچار ترس می شوند، والدینی که تحمل ناراحتی کودکشان را ندارند و در مورد ترس کودک و چگونگی مقابله با آن، آموزش ندیده اند، ممکن است با تصور آرام کردن کودک خود، موجب بدتر شدن احساس کودک شده و شرایطی را فراهم کنند که این احساس تا دوران نوجوانی همراه با فرزندشان باقی بماند.
این اتفاق زمانی می افتد که پدر و مادر، با پیش بینی ترس های کودک، سعی می کنند تا از او در مقابل این ترس ها محافظت کنند. در اینجا به نکاتی اشاره می کنیم که کمک می کند بچه ها از چرخه ترس خارج شوند.
1- هدف، از بین بردن ترس نیست، بلکه کمک به کودک برای مدیریت آن است.
هیچ یک از ما نمی خواهیم کودکی را ناراحت ببینیم. اما بهترین راه کمک به بچه ها برای غلبه بر ترس این است که سعی نکنیم عوامل ایجاد استرس را حذف کنیم.
بلکه باید کمک کنیم تا آنها یاد بگیرند با ترسشان مواجه شوند و حتی زمانی که می ترسند، آنچه از دستشان برمی آید انجام دهند. بدین ترتیب، در طول زمان، ترس رفته رفته کاهش پیدا می کند.
2- فقط به خاطر ترس کودک، از چیزی دوری نکنید.
کمک به کودکان برای دور شدن از چیزهایی که آنها را می ترساند، در کوتاه مدت حس بهتری برایشان به ارمغان می آورد. اما در طولانی مدت، ترس آنها را تقویت می کند.
وقتی کودک می ترسد و شروع به گریه می کند، والدین او را از موقعیت ترس بیرون می کشند یا عامل ترس را از او دور می کنند تا احساس ناراحتی نکند. و این چرخه، ممکن است بارها تکرار شود.
4- انتظاراتی مثبت اما واقع بینانه داشته باشید
شما نمی توانید فرزندتان را وادار کنید که ترس هایش را غیر واقعی بداند. این که او در امتحان مردود نخواهد شد، از اسکیت روی یخ لذت خواهد برد، یا این که بچه ها در طول نمایش به او نخواهند خندید، انتظاری غیر واقعی است.
اما می توانید به او اعتماد به نفس بدهید که وجود ترس هایش، کارش را درست انجام خواهد داد و قادر است آن را مدیریت کند.
به این ترتیب میزان ترس کودک به تدریج کاهش می یابد. این کار به او اطمینان می دهد که انتظارات شما واقع گرایانه است و از او نمی خواهید کاری را انجام دهد که در توانش نیست.
5- به احساس کودک احترام بگذارید، اما آن را تقویت نکنید
مهم است بدانیم که تصدیق کردن همیشه به معنای موافق بودن نیست. بنابراین اگر یک کودک به خاطر ترس از آمپول، نمی خواهد پیش دکتر برود، ترس او را کم اهمیت جلوه ندهید. اما آن را تشدید هم نکنید.
با خونسردی و حوصله به او گوش کنید. به او کمک کنید متوجه شود دقیقا از چه چیزی وحشت دارد. و سپس تشویقش کنید تا احساس کند می تواند با ترس خود مواجه شود.
پیامی که میخواهید به او منتقل کنید این است: “من می دانم که میترسی و این درست است. من اینجا هستم، و می خواهم به تو کمک کنم تا از این ترس عبور کنی”.
5- سوالات بسته نپرسید
کودک خود را تشویق کنید که در مورد احساساتش صحبت کند، اما سعی کنید از سوالات بسته اجتناب کنید. مثلا نپرسید “از امتحان می ترسی؟” یا” نگران نمایشگاه علمی هستی؟ “.
برای جلوگیری از تقویت چرخه ترس، فقط از پرسش های باز استفاده کنید. مثلا” در مورد نمایشگاه علمی چه حسی داری؟ ”
6- ترس کودک را تقویت نکنید.
با تن صدا و یا زبان بدن به او نگویید: “شاید این چیزی است که باید از آن بترسی”.
مثلا در مورد کودکی که تجربه ای منفی از سگ دارد، دفعه بعد که به یک سگ نزدیک می شود، ممکن است نگران عکس العمل کودک باشید و ناخواسته پیامی ارسال کنید که او حتما باید بترسد.
7- کودک را تشویق کنید ترسش را تحمل کند.
وقتی با وجود ترس، کاری را که باید انجام می دهد، از تحمل این ترس، قدردانی کنید. به این ترتیب، او تشویق می شود تا در طول زندگی بگذارد ترسش به طور طبیعی و کم کم از بین برود.
ما آن را “منحنی عادت” می نامیم – با گذشت زمان، همانطور که او با عوامل ایجاد ترس رو به رو می شود، آنها کم کم از بین می روند.
ممکن است ترس ها به صفر نرسند یا با همان سرعتی که انتظار دارید کاهش پیدا کنند. اما این شیوه، بی تردید ما را از ترس هایمان دور می کند.
8- سعی کنید مقدمه ی کارها، کوتاه باشد.
وقتی ما از چیزی می ترسیم، سخت ترین مرحله، قبل از اقدام است. بنابراین یک قانون دیگر برای والدین این است که سعی کنند مقدمه را از بین ببرند یا آن را کاهش دهند.
اگر یک کودک از دیدن یک پزشک می ترسد، نباید دو ساعت قبل از رفتن، در مورد آن صحبت کنید. این کار احتمالا فرزند شما را بیشتر درگیر می کند. بنابراین سعی کنید این زمان را به حداقل برسانید.
9- همه چیز را از زاویه نگاه کودک ببینید.
گاهی اوقات درباره احتمال وقوع و شیوه مدیریت آنچه کودک از آن می ترسد صحبت کنید. کودکانی که ترس دوری از والدین دارند، ممکن است نگران باشند که اگر والدینشان پیش آنها باز نگردند، چه اتفاقی می افتد؟ بنابراین دراین مورد با آنها صحبت کنید.
اگر مادر شما پس از پایان تمرین فوتبال نیاید، چه کاری می کنید؟ “خب من به مربی می گویم که مادرم نیامده.
فکر می کنید مربی چه کار می کند؟
خب، او به مادرم تلفن می کند یا کنار من می ماند. ” کودکی که می ترسد یک غریبه دنبالش بیاید، می تواند یک کلمه رمز از پدر و مادرش داشته باشد که هرکسی که دنبالش می آید باید آن را بداند.
برای برخی از بچه ها داشتن یک برنامه از قبل طراحی شده، می تواند سوء ظن را با روشی سالم و موثر کاهش دهد.
10- سعی کنید راه هایی درست برای مدیریت ترس طراحی کنید.
راه های متعددی وجود دارد که می توانید به کودکان کمک کنید تا ترس خود را کنترل کنند و به آنها نشان دهند که چگونه با ترس خود کنار بیایند. بچه ها حساس و با هوش هستند و اگر ضمن مکالمه تلفنی با دوستتان از این که نمی توانید استرس یا ترس خود را کنترل کنید، ناله و شکایت کنید، آنها این موضوع را دریافت می کنند.
منظور این نیست که تظاهر کنید که ترس واضطراب ندارید. بلکه بگذارید بچه ها بشنوند و ببینند که در آرامش آن را مدیریت می کنید، تحمل می کنید، و بعد از عبور از آن، احساس بهتری دارید.
نویسنده: دکتر کلارک گلدشتاین
مترجم : حسین مهدیان
انتخاب و بازنگری متن: فریبا اباذری
برای آشنایی کامل با موضوع ترس کودک ، در دوره راهکارهای پیشگیری و درمان ترس در کودکان شرکت کنید
