مغز کودک در یکسال اول و اهمیت پرورش آن
مغز کودک و پرورش آن در یکسال اول حایز اهمیت ویژه می باشد. کودکانی که فرصت کسب تجربیات حرکت اولیه در سال اول را دارند، وقتی به سن بزرگسالی می رسند هماهنگی، تمرکز، حافظه ، رفتار و ادراک بهتری نسبت به همسالان خود دارند.
در این زمینه، آنچه به خوبی شناخته نشده این است که چه مقدار والدین می توانند تاثیرات چشمگیری بر روی رشد مغز کودک و توانایی یادگیری او در آینده، داشته باشند.
چگونه والدین می توانند از این فرصت استفاده کنند؟
مغز کودک در دوازده ماه اول زندگی به سرعت رشد می کند و این یک دوره طلایی برای مهارت آموزی اوست. تحریک درست و به جای مغز کودک، تاثیر به سزایی بر روی چگونگی رفتار، به خاطر سپاری و خواندن او در آینده دارد.
علاوه بر آن، می تواند بر روی مهارت های اجتماعی او از قبیل برقراری ارتباط با محیط و داشتن اعتماد به نفس درکودک، تاثیر مثبت بگذارد.
در طول اولین سال زندگی کودک، مغز بطور چشمگیر رشد میکند و میلیون ها سلول و صدها تریلیون ارتباطات میان این سلول ها تولید میشود. در واقع، مغز یک کودک در عرض سه ماه اول تولد به بیش از نیمی از اندازه مغز بزرگسالان می رسد.
بسیاری از اتصالات ضروری مغز که مربوط به یادگیری هستند در سالهای اولیه زندگی کودک تشکیل میگردند. از این رو محققان بر این باورندکه پایه های یادگیری موفق کودک در دبستان از این زمان پایه ریزی می شود.
نقش یادگیری کودک در حفظ نرون ها
فرصت های یادگیری و استفاده از مغزکودکان، رشد مغز آنها در سال های اولیه را تقویت می کند. هر چه از مغز بیشتر استفاده شود بیشتر رشد می کند و این رشد عملا تا پایان شش سالگی کامل می شود.
و البته این بدان معنی نیست که یادگیری انسان بعد ازاین سن متوقف می شود، بلکه اگرکیفیت یادگیری در سال های اولیه بالا بوده و در جهت صحیح صورت بگیرد، مغز در سال های بعدی با کیفیت بهتری رشد می کند.
پس نتیجه می گیریم همه ی کودکان در سال های اولیه زندگی خود از نظر رشد مغزی و میزان اتصالات یکسان می باشند. سلول های مغز همه ی کودکان در اولین سال زندگی شان، میلیون ها اتصال ( نرون) می سازد و پس از یک سال به بالاترین حد خود می رسد.
تنها دلیلی که باعث متفاوت شدن ذهن و مغز کودکان درسالهای بعدی می شود میزان استفاده و قوی کردن این اتصالات است. چرا که اگر این مسیر های عصبی به وجود آمده، مورد استفاده قرار نگیرند، طی یک فرآیند بنام “هرس” حذف می شوند و فقط آن دسته از اتصالاتی که کودکان بطور مرتب از آنها استفاده می کند،باقی می مانند.
چگونه به فرزند خود کمک کنیم تا با فعال کردن مغزش، در آینده یک کودک هوشمند شود؟
حرکت و فعالیت های فیزیکی یکی از تجربیات کلیدی است که باعث بالا رفتن سطح یادگیری کودکان می شود. از نخستین ماه ها، مغز از طریق تحرک، رشد می کند و شناساندن تجربیات حرکتی صحیح در زندگی روزانه کودکتان تاثیر زیادی بر رشد مغز و ساختار عصبی آنها خواهد داشت.
فعالیت های جنبشی سرگرم کننده و دوست داشتنی، رشد فکری – جسمی و احساسی کودک را تحریک می کند. این فعالیت ها، پایه های محکمی برای یادگیری، سلامتی و شادی او در آینده ایجاد می کند.
رشد فیزیکی کودکان، بر اساس حرکت و مرحله به مرحله برنامه ریزی شده است. کودک در هر مرحله، با تجارب لازم برای دستیابی به مهارت هایی برای رفتن به مرحله بعدی آماده می شود. مراحل رشد جسمی – حرکتی کودک از آن جهت بسیار مهم است که با مراحل رشد مغز در ارتباط می باشد.
کودک با گذر از این مرحله، علاوه بر توسعه مهارت های حرکتی، نواحی کلیدی دیگری از رشد درمغزش تحریک می شود
آیا سریعتر شدن مهارت آموزی کودک در سرعت رشد مغزش تاثیر دارد؟
مهم است که ما به خاطر داشته باشیم که در فرآیند رشد یک کودک “عجله نکنیم”. مغز احتیاج زیادی به زمان، تجربه و تمرین دارد تا هر مهارت جدیدی را که یاد می گیرد در حافظه خود ثبت کند.این حرکات و کیفیت آنها در هر مرحله از رشد، میزان رشد مغز را تعیین می کند.
تجربیات حرکتی اولیه صحیح، آسان، طبیعی و بامزه می باشند و والدین می توانند آنها را برای کودکان خود انجام دهند. یادمان باشد والدین اولین، مهمترین و بهترین آموزگار کودک خود هستند.
اگر تمایل دارید در مورد ذهن کودک بیشتر بدانید کتاب ” ذهن کودک” نوشته دکتر دانیل جی . سیگل و تینا پین برایسون را بخوانید.
نویسنده : دکتر جان ویلیام
مترجم : ندا سائقی
ویرایش : فریبا اباذری
#مراقب کودکی کودکمان باشیم
