بوسیدن کودک توسط غریبه ها چرا خوب نیست؟
بوسیدن کودک توسط غریبه ها موضوعی فراگیر و مهم است. زمانی که کوچک بودید را به خاطر می آورید که افراد فامیل با لبان خیس شما را می بوسیدند؟ شما به سرعت جای بوسه را پاک می کردید و دوست نداشتید بوسیده شوید ولی والدینتان متوجه احساس شما نبودند و می گفتند مودب باش؟
یا وقتی برای رفتن به کلاس در صف می ایستادید و مجبور بودید دست بغل دستی خود را که دشمن قسم خورده بودید، بگیرید ؟
وقتی دوستی شما را بدون اجازه و به بهانه بازی، غلغلک می داد چطور؟ شما می گفتید بسه، بسه! و آن شخص به بهانه ی خنداندن شما، ادامه می داد و در آن لحظه احساس می کردید که نفستان دارد بند می آید و عصبی می شدید؟
آیا در کودکی بوسیدن توسط غریبه ها را تجربه کردید؟
به دوران کودکی خود برگردید و سعی کنید دفعاتی را که نمی خواستید افرادی شما را بدون رضایت خاطرتان لمس کنند بشمارید.
وقتی ما از بچه ها، قبل از لمس آنها اجازه نمی گیریم؛ به آنها یاد می دهیم هیچ حقی در رابطه با بدن خود ندارند. بدن آنها خصوصی نیست و متعلق به بزرگترها است و یا بچه هایی که به لحاظ بدنی و اجتماعی از آنها قوی تر هستند.
وقتی کودکی با کلام یا رفتارش به ما می گوید نمی خواهد توسط ما لمس شود و او را نادیده می گیریم به او این پیام را می دهیم که حق صحبت کردن ندارد.
ما با این رفتار به کودک می گوییم که بدنش خصوصی نیست و با بی توجهی به خواسته او سکوت کردن و تسلیم شدن را به او می آموزیم.
بوسیدن کودک توسط غریبه ها در بزرگسالی چه پیامدهایی دارد؟
کودکی که به دلیل نداشتن توان مقابله با بزرگتر ها، سکوت کرده و تسلیم خواسته آنها می شود؛ در بزرگسالی می تواند تبدیل به فردی شود که وقتی برای رابطه جنسی تحت فشار قرار می گیرد منفعل عمل می کند.
اقدامات عملی برای تغییر این مشکلات
- آموزش از سنین پایین: از همان ابتدا به کودک آموزش دهید که نه گفتن و ابراز احساسات، حقوق طبیعی اوست. با آموزش و تمرینهای ساده، به او یاد دهید که در مواقع نیاز، به وضوح و بدون ترس از رد شدن، نظر خود را بیان کند.
- احترام به مرزهای کودک: وقتی کودک به شما میگوید که نمیخواهد بوسیده شود یا با او به شیوهای خاص رفتار کنید، به نظر او احترام بگذارید. این کار به او نشان میدهد که حقوقش در قبال بدنش محترم است و میتواند مرزهای خود را تعیین کند.
- ارتباط مثبت و گوش دادن موثر: به کودک اجازه دهید که آزادانه احساسات و نظرات خود را بیان کند. با دقت به او گوش دهید و نشان دهید که نظرات او برای شما ارزشمند است. این ارتباط مثبت به او حس امنیت و اعتماد به نفس میدهد.
- تعیین قوانین واضح و ثابت: برای موقعیتهای خاص، مانند تعویض پوشک یا مراجعه به پزشک، قوانین و رویههای ثابت و مشخصی داشته باشید. با توضیح و آمادهسازی قبلی، کودک را در جریان قرار دهید تا از تغییرات و نیازها آگاه شود.
- تشویق به ابراز احساسات: کودک را تشویق کنید تا احساسات خود را به شیوههای سالم بیان کند. این کار میتواند شامل گفتن اینکه چه احساسی دارد یا چطور میخواهد با دیگران تعامل داشته باشد، باشد.
با رعایت این نکات و ایجاد محیطی حمایتی و مثبت، میتوانید به فرزندانتان کمک کنید تا حس قوی از خودمختاری و احترام به حریم شخصی خود داشته باشند و در بزرگسالی قادر به بیان احساسات و نیازهای خود به شیوهای سالم و مؤثر باشند
چند روش برای ایجاد حس امنیت در کودک
1- هر لحطه رضایت آنها را جویا شوید
از زمان تولد کودک می توانیم این پیغام را به او منتقل کنیم که حق تصمیم گیری در رابطه با بدن خود را دارد.
مثلاً وقتی در حال تعویض پوشک او هستیم به جای اینکه بگوییم در حال انجام چه کاری هستیم از او بپرسیم و اجازه بگیریم.
ممکن است این موضوع عجیب و غریب به نظر برسد، چرا که نوزادان نمیتوانند به ما پاسخ دهند و پوشک کثیف نیاز به تعویض فوری دارد. اما وقتی ما عادت کنیم که حتی از نوزاد خود سوال بپرسیم و از او اجازه بخواهیم و منتظر پاسخ بمانیم، چه قبل از تعویض پوشک و چه قبل از رفتن به حمام، در واقع به نوزادان آموزش میدهیم که سوال پرسیدن و اجازه خواستن، یک رفتار طبیعی و مورد انتظار است. این کار به نوزادان نشان میدهد که در زندگیشان باید منتظر چنین رفتاری از دیگران باشند و به حقوق شخصی خود احترام بگذارند.
2- راضی بودن یا نبودن
وقتی کودک نوپای شما با دستان باز برای آغوش گرفتنتان، تلوتلو خوران به سمتتان می آید می توانید چیزی شبیه این جمله به او بگویید ” تو می خواهی مرا بغل کنی من هم دوست دارم تو را بغل کنم “.
شما از این طریق به او می فهمانید که با تمایل شما این بغل شدن یا بوسیدن کودک اتقاق می افتد. نمی گویم می توانید زمانی به قصد بغل کردنش را رد کنید، اما این لحظه ها بسیار لحظه های مهمی برای آموزش به کودک است.
بگذارید مثال دیگری بزنم . مثلاً زمانی که می خواهد شما را در آغوش بگیرد و ببوسد در حالی که دستهایش تمیز نیست ؛ می توانید به او بگویید: می دانم تو خیلی دوست داری صورت مرا لمس کنی و مرا ببوسی ، من هم دوست دارم اما تمام دستان تو عسلی است و من دوست ندارم با انگشتان چسبناک به من دست بزنی.
در این زمان بهتر است شما به کودک کمک کنید تا راه حلی پیدا کند که با خواسته ی شما منطبق باشد مثلا بگویید: دستهایت رو بشور بعد می توانی مرا بغل کنی و ببوسی.
3- به آنها گوش دهید
وقتی کودک از شما می خواهد که لمسش نکنی یا از این کار دست بردارید ، دست بردارید!
اگر شما لباسی به تن دارید که لک غذایی روی آن است و یا بوی نا خوشایندی می دهید که کودک را فراری می دهد و یا کودکتان حال و حوصله ندارد که شما او را در آغوش بگیرید و ببوسید و این کار او را ناراحت می کند به سرعت از انجام کاری که کودک نمی خواهد، دست بردارید.
در این لحظه، بهتر است به کودک بگویید: ‘متوجهام که الان دوست نداری بغلت کنم…’ و برای مثال، میتوانید اضافه کنید: ‘ای وای، لباسم کثیف شده… میروم عوضش میکنم و یا هر وقت دوست داشتی بیا بغلت کنم.’
با این کار، شما به کودک پیام میدهید که احساسات و تصمیمات او مهم هستند و به آنها احترام میگذارید. همچنین، با پیشنهاد جایگزین، به او نشان میدهید که همیشه فرصتی برای ارتباط فیزیکی وجود دارد، اما این ارتباط باید بر پایه رضایت و علاقهمندی او باشد.
بسیاری از کودکان این پیام را دریافت می کنند که اگر کسی به آنها صدمه زد، صحبتی نکنند.
4- در مقابل دوستان و خانواده، طرفدار کودک باشید
کودکان نمی توانند حرف بزنند و امنیت خود را حفظ کنند. این وظیفه والدین است که از آنها حمایت کنند.
با دوستان و خانواده در مورد قوانین رضایت داشتن کودک صحبت کنید. این کار سختی است.
اما شما مجبورید برای حفظ حقوق کودکتان به مادربزرگ و پدربزرگ و همه ی کسانی که کودک شما را دوست دارند ضمن تشکر از محبتشان،بگویید که اول باید از او اجازه بگیرند.
قبل از آن که لپ های نرم کودکتان را بکشند و او را در بغلشان بفشارند. و اگر کودکتان توان صحبت کردن ندارد، از زبان او بخواهید که این کار را انجام ندهند .
می دانم سخت است ولی غیر ممکن نیست!
5- در زمان بوسیدن کودک توسط غریبه ها چگونه با آنها برخورد کنیم؟
پس از اینکه به دوستان و خانواده یادآوری کردید که بدون اجازه کودک نباید او را لمس کنند یا ببوسند، شما میتوانید به راحتی در مواجهه با غریبههایی که قصد بوسیدن کودکتان را دارند، واکنش نشان دهید. همگی ما تجربه دیدن نوزادی دوستداشتنی را داشتهایم که دلمان خواسته او را محکم بغل کنیم و لپهایش را ببوسیم. این یک حس عمومی است و متاسفانه برخی افراد این خواسته خود را کاملاً خودخواهانه و بدون توجه به رضایت کودک یا والدین او دنبال میکنند.
اگر ما اجازه بدهیم که این کار بدون رضایت فرزندمان انجام شود، به او پیام خواهیم داد که دیگران میتوانند هر زمانی که بخواهند او را ببوسند یا بغل کنند. این میتواند به کودک بیاموزد که مرزهای شخصی او اهمیتی ندارد و دیگران میتوانند بدون توجه به خواستههای او، به راحتی وارد حریم شخصیاش شوند. بنابراین، حفظ و احترام به رضایت کودک از همان ابتدا، برای ایجاد احساس امنیت و اعتماد به نفس در او بسیار حیاتی است.
راه حل
اگر شخصی به کودک نوپای شما نزدیک شد که با او رودربایستی دارید، میتوانید بگویید: این کوچولوی ما الان فقط دوست دارد مو بکشد. هر کس او را بغل کند، اذیت میشود. شما مشکلی ندارید که موهایتان را بکشد؟
شما با این جمله ساده می توانید به آنها بفهمانید که کودکتان حق پاسخگویی دارد.
با استفاده از این روشهای ساده، نه تنها امنیت روانی و جسمی را برای کودک خود فراهم میکنید، بلکه با ترویج این رفتارها در جامعه، به فرهنگسازی احترام به کودکان و محافظت از آنها نیز کمک میکنید. این کار به ایجاد جامعهای حمایتکننده و محافظتی برای کودکان منجر میشود که در آن هر کودک حق دارد در محیطی امن و احترامآمیز رشد کند. با این شیوهها، میتوانید الگوی مثبتی برای دیگران باشید و تغییرات مثبتی در نحوه تعامل و احترام به حقوق کودکان در جامعه به وجود آورید
6- در زمان بوسیدن کودک توسط غریبه ها چه بلایی سر بهداشت و سلامت می آید؟
شاید شما هم این سؤال را بپرسید که اگر کودک اجازه ندهد به پوشکش دست بزنیم، آیا سلامت و بهداشت او در خطر است؟ در چنین مواقعی چه کار باید کرد؟
من هم این مشکل را داشتم. من دو سال با پوشکهای پر از مواد سمی، باسن قرمز و کلمات ‘نه’ کودک خود مبارزه کردهام. اما در این نوع آموزش باید دقت کنیم که دچار خطا نشویم. پوشکها را باید تعویض کرد، واکسنها را باید تزریق کرد، دندانها را باید مسواک زد و پزشکان و دندانپزشکان باید به بدن و دهان کودک دسترسی داشته باشند.
در این موارد با کودک چگونه برخورد کنیم؟
در این موارد، میتوانیم با کودک به شیوهای آرام و توضیحی برخورد کنیم. به او توضیح دهیم که چرا نیاز است که اقدام خاصی انجام دهیم و اطمینان حاصل کنیم که او احساس امنیت و کنترل دارد. به طور مثال، میتوانیم بگوییم: ‘من میدانم که نمیخواهی پوشکت را عوض کنیم، اما باید این کار را انجام دهیم تا تو راحتتر باشی. بعد از این کار، میتوانیم کمی با هم بازی کنیم.’ این شیوه، به کودک کمک میکند که احساس کند در تصمیمگیریهای مرتبط با بدنش نقش دارد و در عین حال به بهداشت و سلامت او نیز توجه میشود. این همان جایی است که تماسهای ضروری با کودک شروع میشود. اگر آموزش صحیحی به کودک نداده باشیم، ممکن است با مشکلاتی مواجه شویم و نه گفتنهای کودک میتواند برای خودش و ما دردسرآفرین شود.
آموزش، راه حل موثر در برایر بوسیدن کودک توسط غریبه ها
میتوان درباره اهمیت تماسهای لازم و بهداشت و نحوه ابراز نظر و احترام به حریم شخصی به کودک آموزش داد تا مشکلات کمتر شوند. به این ترتیب، کودک توانایی پیدا میکند تا در موقعیتهای ضروری، مانند تعویض پوشک یا مراجعه به پزشک، با آرامش و اعتماد به نفس بیشتری برخورد کند. و ما نیز با درک بهتر نیازها و احساسات او، قادر خواهیم بود تا این وضعیتها را مدیریت کنیم.
در چنین مواقعی که کودک مدام نه می گوید باید با مهربانی به او بگوییم: می دانم نمی خواهی پوشک ات را الان عوض کنم. چون خودت به من گفتی و این را از من خواستی. ولی من نگرانم اگر پوشک تو را تعویض نکنم پای تو بسوزد و تو ناراحت شوی.
وقتی به دکتر و دندانپزشک مراجعه می کنید به شکلی کودک را راضی کنید. امیدوارم دکتر دندانپزشک فرزندتان زبان کودکان را بداند. در این مواقع یک دکتر کار بلد به کودک می گوید: ” می خواهم ببینم دندان های تو چطور بزرگ شدند. می توانم دهانت را نگاهی بیندازم؟”
آیا کودک خردسال حرف های ما را می فهمد؟
خوشبختانه وقتی شما با کودک صحبت می کنید که چه اتفاقی در حال جریان است و از طریق احساس آنها وارد گفتگو می شوید. آنها به حرف های شما گوش کرده و آن را متوجه می شوند و اغلب قبول می کنند.
لازم نیست درباره چرایی و مهم بودن چکاپ دندان و دلایل منطقی عوض شدن پوشک و دیگر موارد برای کودک خود سخنرانی کنید. همین که او بداند شما برای احساساتش اهمیت قایل می شوید حرف های شما را می فهمد. می فهمد برای امنیت او نگران هستید و از او مراقبت می کنید. آنوقت است که این کوچولوی عاطفی و با شما همراه می شود.
یادمان باشد کودکان هم حق دارند که دوست نداشته باشند آنها را ببوسید و بدنشان را بدون خواست آنها لمس کنید. و بزرگسالان نباید اجازه داشته باشند هر زمان که خواستند وارد حریم خصوصی آنها شوند. و حتی از سر محبت، آنها را آزار دهند یا ناراحت کنند. این پیام مهم است که هر فرد، حتی در کودکی، حق دارد که مرزهای شخصی خود را تعیین کند. و دیگران موظف به احترام به این مرزها هستند. درک این موضوع از دوران کودکی به افراد کمک میکند که در بزرگسالی نیز از خود و حقوقشان دفاع کنند. و به دیگران اجازه ندهند که بدون رضایت آنها وارد حریم شخصیشان شوند.
با رعایت این نکات ساده، امنیت فرزندمان در دوران کودکی را تامین می کنیم. همچنین بستری برای امنیت جسمی و روانی او در بزرگسالی نیز، فراهم خواهیم کرد.
مراقب کودکی کودکمان باشیم
نویسنده : پیکی مک کی
مترجم : ندا سائقی
ویرایش و باز نویسی متن : فریبا اباذری